
10 superdiverse verhalen in 5 kleurrijke kinderboeken. Dat is de tageline van het kinderboekenproject van onze zuiderburen Studio Sesam uit Vlaanderen. Tien professionele illustratoren en kinderboekenschrijvers, met of zonder migratieachtergrond, maakten voor Studio Sesam 10 cultuursensitieve kinderverhalen met personages die de verschillende interculturele leefwerelden die in onze westerse samenleving verankerd liggen weerspiegelen. En: dat is hen redelijk goed gelukt.
Elk boek bevat twee kinderboekverhalen geschikt voor kinderen van ongeveer 4 tot 9 jaar. Ongeveer op de helft, waar het ene verhaal eindigt, keer je het boek om alwaar het andere verhaal begint. Het meeste voelt als kloppend: de kleurrijke kaften, de kunstzinnige illustraties, het taaltechnisch niveau en de cultuursensitieve inhoud van de prenten en verhalen.
Feitelijk zijn het ‘gewoon’ erg mooi vormgegeven en tekst-kwalitatieve kinderboeken maar juist doordat de interculturele achtergronden als een vanzelfsprekend gegeven verweven zijn in de verhalen zijn deze superdiverse kinderboeken bijzonder in hun soort.
Effectief zijn ook de samen-spelen-en-leren-opdrachten aan het einde
van elk verhaal met een link naar het verhaal en de personages. Zo hebben Asma Ould Aissa & Annemarie Vermaak aan Safia en de Droombellen het heerlijke recept voor Briwats maken toegevoegd.
Elk boekdeel ademt zijn eigen sfeer en karakter waardoor de samenstelling van het pakket tevens divers binnen in haar eigen aanbod is. Maar, zodra het over diversiteit in kinderboeken gaat luidt onvermijdelijk ook de kritische hamvraag: lukt dit wel zonder in stereotyperingen te vervallen – gaat het soms niet ook mis?
H
et antwoord? Nee, dat lukt niet altijd. Ook in sommige Superdiverse kinderboeken van Studio Sesam worden soms stereotype ideeën bevestigd en bekrachtigd. Hoewel de boeken allemaal artistiek geïllustreerd en vakkundig geschreven zijn verschilt het per verhaal hoezeer culturele stereotypen vermeden zijn of zelfs ontkracht worden. In Ik wil niet naar Marokko! (Laïla Koubaa & Tinne Van den Bossche) is het beeld bijvoorbeeld ambigue. Enerzijds moet Omar mee op vakantie naar Marokko terwijl hij liever thuis in Nederland blijft om te voetballen met zijn vrienden op het plein. Een verhaal waar veel Marokkaanse kinderen zich mee kunnen en zullen identificeren want Omar groeit, anders dan de generatie van zijn ouders, in beide werelden en nog veel meer in Nederland op.
Anderzijds portretteert het kinderboek het typische middenstandsklasse Marokkaans-Nederlandse gezin waarin stereotype beelden van de buitenlandse cultuur als chaotisch en waar mensen altijd te laat komen worden bevestigd. In een paar andere boeken worden donkere kinderen met hardlopen en muziek maken geassocieerd – bij uitstek de stereotype rollen waarover veel kritiek is binnen het emancipatoire stereotypen discours.
Toch mag dit alles de pret niet drukken. In een aantal verhalen worden stereotype beelden juist ook weer ontkracht, vermeden of op de kop gezet. Ofwel: de verhalen van Superdiverse kinderboeken verschillen onderling ten aanzien van stereotype culturele beelden. Het belangrijkste effect vind ik wel dat de box als geheel op unieke wijze het belang van diversiteit in kinderboeken in het publieke en uitgeversdomein agendeert. Vanuit esthetisch oogpunt en vanuit de verhaaltechnische kwaliteit bezien zijn zij een rijkelijke toevoeging voor iedereen die op zoek is naar mooie interculturele kinderboeken.
Zowel de box als de kinderboeken afzonderlijk zijn te koop via de webwinkel van Studio Sesam.
Update: Gezocht! Nieuwe schrijvers en illustratoren voor kleurrijke kinderboeken
Aan Tien superdiverse verhalen deden mee:
Lies Vervloet & Laura Janssen – Berelekker
Khadija Timouzar & Inge Lavrijsen – Een goal voor Imane
Hanaa Boubouh / Nilufar Kuhpour – Waar is Parlo?
Alice van de Geest & Sanne Thijs – De Broccolireus
Asma Ould Aissa & Annemarie Vermaak – Safia en de droombellen
Atilla Erdem & Peggie De Sager – De huissnuiver
Benedicte Moussa-De Greef & Frits van Zeventer – De Loopwestrijd
Laila Koubaa & Tinne Van den Bossche – Ik wil niet naar Marokko!
WinnyAng & Fatinha Ramos – Op zoek naar Yori
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...