prentenboeken – Pagina 2 – Spinzi – Emancipatie, representatie en diversiteit in kinderboeken

Sinterklaas Curated – 5 Sinterklaasboeken die je wel wilt voorlezen aan je kinderen

Gepubliceerd op 22 november 201714 november 2018 door Kim Blackburn1 reactie

Elk jaar maak ik in november op Spinzi de balans op van progressieve moderne Sinterklaasboeken die door de jaren heen gepubliceerd zijn in Nederland. In 20017 is daar merkwaardig genoeg maar een enkele titel bijgekomen: Het huis van Sinterklaas door Naomi Tieman (verhaal) en Marieke Nelissen (illustraties), Gottmer, 2017.

Daarom tip ik dit jaar uit de volledige lijst 5 Sinterklaasboeken die je wel wilt voorlezen aan je kinderen. Ze zijn gescreend op tekst en beeld en bevatten geen raciale koloniale karikaturen van Zwarte Piet.

1# De vrienden van Sinterklaas (4-8 jaar) – Sjoerd Kuyper en Harmen van Straaten

In De vrienden van Sinterklaas zijn de pieten geen knechten maar vrienden van Sinterklaas. Als Broes ontdekt dat zijn vader een van de vrienden van Sinterklaas is, is hij super trots. Als vanzelfsprekend lopen de pieten rond geschminkt in allerlei kleuren en in eigen huidskleur.

Geschikt voor kinderen van 4-8 jaar.

2# Het kleinste pietje (4-8 jaar) – Sjoerd Kuyper en Harmen van Straaten

Het kleinste Pietje is het zelfstandige vervolg op De vrienden van Sinterklaas waarin de raciale karikatuur Zwarte Piet niet meer voorkomt. Met Zwarte Piet is eerder al in De vrienden van Sinterklaas afgerekend: ouders, tantes en ooms zijn de vrienden van Sinterklaas en in die hoedanigheid herkenbaar verkleed als pieten zonder zwarte schmink, rode lippen of gouden oorbellen. Uiteraard lopen ook in Het kleinste pietje de pieten als vanzelfsprekend rond in hun natuurlijke huidskleur of vrolijk gekleurde schmink.

Geschikt voor 4-8 jaar.

#3 Prinses Arabella en de Sint (3-6 jaar) – Mylo Freeman

prinses arabella en de sint 01 — *Uit: Prinses Arabella en de Sint, Mylo Freeman, Uitgeverij de Eenhoorn, 2014*

Over het kleurrijke prentenboek Prinses Arabella en de Sint van Mylo Freeman heb ik eerder al lof geschreven in Sinterklaastradities schoongewassen en zo nog wat metaforen (2014). In Prinses Arabella en de Sint komen geen zwarte pieten voor. Onder het ogenschijnlijk speelse en lichtvoetige verhaal gaan grappige metaforen schuil die verwijzen naar de verandering van de traditionele Sinterklaasviering zonder zwarte pieten.

Geschikt voor 3-6 jaar.

#4 CD Snelle piet ging uit fietsen (3-7 jaar) – Mathilde Santing en Geertje Aalders

Liedjesprentenboek + CD met 18 nieuwe en aangepaste zwarte piet-vrije Sinterklaasliedjes. Op de album-cover siert een wit pietje met roetveegsproetjes op haar gezicht

Geschikt voor 3-7 jaar.

#5 De pieten maken het bont (3-6 jaar) – Pimm van Hest en Nynke Talsma

In dit vrolijke prentenboekverhaal zijn de pieten bont geschminkt en komen geen zwarte pieten voor.

Geschikt voor 3-6 jaar.

Extra (lees)tips: Sinterkaasboeken zonder pieten
Kijk voor Sinterklaasboeken waar in het geheel geen (zwarte) pieten voorkomen ook eens naar Pom ti Dom en Sinterklaas (Kim van Kooten & Noelle Smit).

Uitgelicht beeld uit: Prinses Arabella en de Sint (Mylo Freeman, 2014)

Het lammetje dat een varkentje is (3+) – Pim Lammers & Milja Praagman

Gepubliceerd op 3 januari 20172 november 2018 door Kim Blackburn1 reactie

het-varkentje-dat-een-lammetje-is — Illustratie: Milja Praagman (2017)

Aankondiging

Pim Lammers en Milja Praagman presenteren op vrijdag 24 februari het eerste Nederlandse transgender-prentenboek: ‘Het lammetje dat een varken is’.

Waar: OBA Theater in de Centrale OBA, Oosterdokskade 143
Wanneer: vrijdag 24 februari, aanvang: 20.00, inloop vanaf 19.30
Toegang: gratis
Reserveren is gewenst en kan via: hetlammetjedateenvarkenis@gmail.com
Na afloop: borrel en boekverkoop
Facebook event: link

Het boek wordt feestelijk gepresenteerd: Pim Lammers leest voor uit het boek en wordt samen met Milja Praagman geïnterviewd door schrijver Edward van de Vendel. Live muziek wordt verzorgd door muzikant a balladeer, bekend om zijn verhalende liedjes met de meest uiteenlopende teksten.

——————————————————–
Over Het Lammetje dat een varken is:
Een wit-roze verhaal over jezelf zijn.
In de wei grazen de schapen in hun mooie, witte trui. In de poel liggen de varkens. Ze rollen door de modder. Dan zit er opeens een lammetje in de modder. Dat vinden de schapen en de varkens maar raar. ‘Ik ben een varkentje,’ zegt het lam. Dat is toch gek? Of niet?

Schrijver Pim Lammers schreef voor zijn eerste kinderboek een bijzondere tekst over jezelf zijn – hoe moeilijk dat kan zijn, maar vooral hoe belangrijk dat is. Auteur en illustrator Milja Praagman maakte eerder al prachtige kinderboeken zoals Ontbillenbijt en Nog 100 nachtjes slapen. Voor Het lammetje dat een varken is maakte ze hartverwarmende illustraties.

Over Mootje (en waarom zij geen Marokkaanse Pippi Langkous is)

Gepubliceerd op 16 juli 20162 november 2018 door Kim Blackburn1 reactie

Mootje is de Marokkaanse Pippi Langkous kopte het Parool een ruime maand geleden toen het kinderboek van Hakima Elouarti (tekst) en Rosa Vitalie (illustraties) uitkwam. Een effectieve associatie: noem Pippi Langkous in een Marokkaanse kinderboekencontext en je haalt twee werelden binnen via een wijdverbreid jeugdsentiment. De introductie en de media-berichten stemden nieuwsgierig want wie is er nu niet opgegroeid met Astrid Lindgren’s Pippi en hoe ziet de Marokkaanse Pippi er dan uit?

Ik ga het verklappen: Mootje is geen andere versie van Pippi. Ja, Mootje bouwt. Ze bouwt een iglo van hout omdat ze een plekje zoekt dat moet lijken op de rust en de privacy van toen ze nog in haar moeder’s buik woonde. Bij Mootje thuis is het namelijk druk bevolkt. Het typische tweede generatie Marokkaanse gezin wordt hier geschetst: een groot gezin, veel zussen (12), iedereen die zich met iedereen bemoeit, geen eigen slaapkamer en altijd familie op bezoek. Dus Mootje piept er stiekem tussen uit. Op zoek naar haar alleen-zijn en moment van rust.

Wie aan Pippi denkt verwacht waarschijnlijk spannende, grootse, meeslepende eigenzinnige avonturen en heldendaden, mallegekke taferelen. Wat genderclichés betreft representeert het personage van Mootje echter vrij veel sekse-rolbevestigende kenmerken. Ze verlangt naar rust en stilte, fantaseert en droomt, knutselt en tekent en houdt van thee en bloemen.

Ze bouwt dan wel een iglo maar doet dit stiekem en krijgt kramp in haar handjes van het bouwen (ze zet gelukkig wel door). Als blijkt dat ze opgesloten in haar iglo zit dan ligt ze in eerste instantie passief op de grond en huilt ze een rivier(tje). Pas als zij haar moeders stem hoort roepen komt ze in actie. Het avontuur gebeurt vooral in Mootje’s hoofd (introvert) en heeft hier de betekenis van je ongestoord kunnen terug trekken in je eigen fantasierijke en creatieve wereld.

Mootje is veel meer een persoonlijk verhaal geschreven door iemand die in een groot Marokkaans gezin is opgeroeid. Heel invoelbaar wordt het verlangen van Mootje om eens een keer alleen te kunnen zijn – haar behoefte aan stilte en privacy. Maar ook: de strijd tussen dat verlangen en de loyaliteit en affectie naar het grote gezin waar ze uit komt want aan het einde is ze blij om weer samen met iedereen thuis te zijn en de oude situatie dankbaar hersteld.

Duidelijk zien we ook de krachtige, affectieve en innig verbonden vrouwencultuur binnen het gezin en de familie. Opmerkelijk gescheiden van de mannenwereld daarbinnen in.

Niet de vergelijking met Pippi maar het luik naar de (innerlijke) wereld van Mootje maakt deze uitgave bijzonder: het is een kinderboek geschreven vanuit de eigen cultureel familiaire Marokkaanse achtergrond met herkenbare taferelen waarmee Marokkaanse gezinnen met veel kinderen zich kunnen identificeren.

Tip: kijk ook eens naar Het boek over een doek.

Mootje is een kinderboekenproject van Rose Stories en geschikt voor ongeveer 4-9 jaar. Gefinancierd door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en crowdfunding Voor de Kunst.

Uitgelicht: 10 Superdiverse kinderverhalen in 5 kleurrijke boeken

Gepubliceerd op 3 juli 20162 november 2018 door Kim BlackburnEen reactie plaatsen

10 superdiverse verhalen in 5 kleurrijke kinderboeken. Dat is de tageline van het kinderboekenproject van onze zuiderburen Studio Sesam uit Vlaanderen. Tien professionele illustratoren en kinderboekenschrijvers, met of zonder migratieachtergrond, maakten voor Studio Sesam 10 cultuursensitieve kinderverhalen met personages die de verschillende interculturele leefwerelden die in onze westerse samenleving verankerd liggen weerspiegelen. En: dat is hen redelijk goed gelukt.

Elk boek bevat twee kinderboekverhalen geschikt voor kinderen van ongeveer 4 tot 9 jaar. Ongeveer op de helft, waar het ene verhaal eindigt, keer je het boek om alwaar het andere verhaal begint. Het meeste voelt als kloppend: de kleurrijke kaften, de kunstzinnige illustraties, het taaltechnisch niveau en de cultuursensitieve inhoud van de prenten en verhalen.

Feitelijk zijn het ‘gewoon’ erg mooi vormgegeven en tekst-kwalitatieve kinderboeken maar juist doordat de interculturele achtergronden als een vanzelfsprekend gegeven verweven zijn in de verhalen zijn deze superdiverse kinderboeken bijzonder in hun soort.

Effectief zijn ook de samen-spelen-en-leren-opdrachten aan het einde van elk verhaal met een link naar het verhaal en de personages. Zo hebben Asma Ould Aissa & Annemarie Vermaak aan Safia en de Droombellen het heerlijke recept voor Briwats maken toegevoegd.

Elk boekdeel ademt zijn eigen sfeer en karakter waardoor de samenstelling van het pakket tevens divers binnen in haar eigen aanbod is. Maar, zodra het over diversiteit in kinderboeken gaat luidt onvermijdelijk ook de kritische hamvraag: lukt dit wel zonder in stereotyperingen te vervallen – gaat het soms niet ook mis?

Het antwoord? Nee, dat lukt niet altijd. Ook in sommige Superdiverse kinderboeken van Studio Sesam worden soms stereotype ideeën bevestigd en bekrachtigd. Hoewel de boeken allemaal artistiek geïllustreerd en vakkundig geschreven zijn verschilt het per verhaal hoezeer culturele stereotypen vermeden zijn of zelfs ontkracht worden. In Ik wil niet naar Marokko! (Laïla Koubaa & Tinne Van den Bossche) is het beeld bijvoorbeeld ambigue. Enerzijds moet Omar mee op vakantie naar Marokko terwijl hij liever thuis in Nederland blijft om te voetballen met zijn vrienden op het plein. Een verhaal waar veel Marokkaanse kinderen zich mee kunnen en zullen identificeren want Omar groeit, anders dan de generatie van zijn ouders, in beide werelden en nog veel meer in Nederland op.

Anderzijds portretteert het kinderboek het typische middenstandsklasse Marokkaans-Nederlandse gezin waarin stereotype beelden van de buitenlandse cultuur als chaotisch en waar mensen altijd te laat komen worden bevestigd. In een paar andere boeken worden donkere kinderen met hardlopen en muziek maken geassocieerd – bij uitstek de stereotype rollen waarover veel kritiek is binnen het emancipatoire stereotypen discours.

Toch mag dit alles de pret niet drukken. In een aantal verhalen worden stereotype beelden juist ook weer ontkracht, vermeden of op de kop gezet. Ofwel: de verhalen van Superdiverse kinderboeken verschillen onderling ten aanzien van stereotype culturele beelden. Het belangrijkste effect vind ik wel dat de box als geheel op unieke wijze het belang van diversiteit in kinderboeken in het publieke en uitgeversdomein agendeert. Vanuit esthetisch oogpunt en vanuit de verhaaltechnische kwaliteit bezien zijn zij een rijkelijke toevoeging voor iedereen die op zoek is naar mooie interculturele kinderboeken.

Zowel de box als de kinderboeken afzonderlijk zijn te koop via de webwinkel van Studio Sesam.

Update: Gezocht! Nieuwe schrijvers en illustratoren voor kleurrijke kinderboeken

Aan Tien superdiverse verhalen deden mee:

Lies Vervloet & Laura Janssen – Berelekker
Khadija Timouzar & Inge Lavrijsen – Een goal voor Imane
Hanaa Boubouh / Nilufar Kuhpour – Waar is Parlo?
Alice van de Geest & Sanne Thijs – De Broccolireus
Asma Ould Aissa & Annemarie Vermaak – Safia en de droombellen
Atilla Erdem & Peggie De Sager – De huissnuiver
Benedicte Moussa-De Greef & Frits van Zeventer – De Loopwestrijd
Laila Koubaa & Tinne Van den Bossche – Ik wil niet naar Marokko!
WinnyAng & Fatinha Ramos – Op zoek naar Yori

Aboikoni (8+) – van slaaf naar marron

Gepubliceerd op 1 april 201511 november 2018 door Mirjam van der ZeeEen reactie plaatsen

Werkend aan het Spinzi-overzicht van kinderboeken waarin diversiteit en gender aan bod komen, kom ik regelmatig pareltjes tegen, zoals het prentenboek Aboikoni.

Aboikoni is geboren op een plantage waar hij woont met zijn moeder en zusjes. Hun vader is verkocht en woont op een andere plantage. Aboikoni vlucht als hij 16 jaar is. Hij rent zijn voeten stuk in het oerwoud, en wordt achternagezeten door soldaten en jachthonden. Hij moet een rivier vol piranja’s oversteken wil hij ontsnappen. Dat doet hij liever dan terug naar de plantage. Bereikt hij de vrije marrons…?

Het boek Aboikoni is verschenen als apart boek, en maakt deel uit van ‘Ik neem je mee’, waarin Akesi, Aboikoni, Boni en Rogier, en Selina hun verhaal vertellen. Samen belichamen ze de geschiedenis van de transatlantische slavernij, van het oppakken in Afrika, via de boottocht en het leven als slaaf en marron in Suriname, naar de dag van de afschaffing van de slavernij in 1863.

Specificaties
Tekst: Hilli Arduin
Illustraties: Vanessa Paulina
ISBN: 987-99914-56-21-8 (Aboikoni)
en 987-99914-56-17-1 (Ik neem je mee)
Genre: prentenboek, 8+
Uitgeverij: St. Projekten Christelijk Onderwijs Suriname, 2013
Kopen via bol: Aboikoni | Ik neem je mee
Kopen via deze site: contactformulier

	Jenna Stuart op The danger of Racial Stereotyp…
	1%' ORDER BY 7529# op De Roep van de shoco (uil…
	1%' ORDER BY 1# op De Roep van de shoco (uil…

Vind ik leuk:

Vind ik leuk:

Vind ik leuk:

Vind ik leuk:

Vind ik leuk: